Moe had hoofdpijn. Ik had mijn hoofd weer eens gestoten tegen de scherpe hoek van het deurtje van het medicijnkastje. Ik dacht dat het deurtje goed dicht was, maar het sprong open op het moment dat ik mijn hoofd oprichtte om de tandpasta terug te zetten.
In een splitsecond denk je dan: 'Dat was het dan........' Maar dan blijkt er alleen maar een deuk en later een bult en een blauwe plek te zitten. Dus kan ik nog een blogje schrijven om iedereen plezierige dagen, een goed uiteinde en een héél goed en voorspoedig nieuw jaar toe te wensen. De 21ste december hebben we overleefd in elk geval. Zeg eens eerlijk, was je toch een beetje bang dat de doemdenkers gelijk zouden krijgen? Ik geloofde er niets van, maar toch was ik, onontkoombaar, ook wel een beetje bang. Gelukkig kon ik het goed relativeren, we gingen dan immers allemaal! Dan hoefden we ons in feite nergens bezorgd over te maken. En toch..... raar hoor.
Maar toen vond ik in mijn archief een oud verhaal.... dat weer eens duidelijk maakt dat 'het einde der tijden' al zo dikwijls voorspeld is. Het is een Joods verhaal, over een chassidische.... enfin, ;-)), lees zelf maar.
Het stond in Trouw op 19 maart 2003, als Poerimvertelling:
Het einde der tijden is nabij...
>p>...En de chassidische karper sprak: (een joodse vertelling uit het heden. (Trouw 19-3--3)
Is het een uit de hand gelopen poerimgrap*? Een hallucinatie van twee licht hysterische types? Of heeft de Eeuwige zelf gesproken? Wat het ook zij, het verhaal over de pratende karper die het einde der tijden aankondigde, gaat als een wervelwind door de chassidisch**-joodse wereld.
Daarnaast hebben respectabele bladen als de New York Times er artikelen aan gewijd en verwerken stand-up comedians het in hun act. Een New Yorkse groothandel in vis brengt zijn waar aan de man met de slogan: "Onze vis spreekt voor zichzelf".
Het begon allemaal in New Square, een plaatsje in de staat New York onder de rook van Manhattan. Daar woont de 7000 zielen tellende Sikver-gemeenschap, gelieerd aan het chassidische Jodendom en oorspronkelijk afkomstig uit de Oekraïense plaats Sikver. Op straat lopen de mannen - lange baard, zwarte jas en hoed - aan één kant van de weg, de vrouwen - pruik op - aan de andere. Ganzen drentelen over de rijweg. Het lijkt net een sjetl uit de Middeleeuwen. Terwijl de echtgenoten meestal de dagen vullen met het bestuderen van de Thora (de boeken van Mozes), houden hun vrouwen zich bezig met het verzorgen en opvoeden van de zich almaar uitbreidende kinderschaar.
Het was de middag van 28 januari toen op de markt van New Square ene Luis Nivelo, hulp van de joodse vishandelaar Zalmen Rosen, een nog levende karper een dodelijke klap op de kop wilde geven. De vis was bestemd om er gefillte fish van te maken voor de sabbat. Maar plotseling gilde het beest in het Hebreeuws: "Iedereen moet verantwoording afleggen, het einde der tijden is nabij". Nevel, een christen, die geen woord Hebreeuws verstat, klampte zijn baas aan en schreeuwde: Die vis práát!" Waarop Rosen reageerde: "Je bent mesjogge". Toen nam de vis weer het woord. Nivelo rende weg, roepend: "Het is de duivel!".
Inmiddels beval de karper de joodse vishandelaar, naar eigen zeggen, te bidden en de Thora te bestuderen. Rosen raakte in paniek en probeerde de orakelende vis met een mes alsnog het zwijgen op te leggen, maar verwondde zichzelf. Uiteindelijk wist Nivelo, die weer bij zinnen was gekomen, de karper te doden en te villen.
Een en ander lijkt een scène uit een boek van de beroemde Amerikaanse schrijver Isaac Bashevis Singer en veel mensen zeggen dan ook dat het hele verhaal verzonnen is. Alhoewel Nivelo en Rosen bepaald niet als leugenaars of fantasten bekendstaan. Beiden houden hardnekkig staande dat ze de waarheid spreken.
Nivelo heeft inmiddels, net als Rosen, zijn buik vol van alle publiciteit. Honderden telefoontjes heeft hij moeten beantwoorden, tot uit Israël toe. "Ah, genoeg over die vis", verzuchtte hij tegenover de New York Times. "Ik krijg er koppijn van, slaap slecht en ben kilo's afgevallen'.
Want waar of niet waar, het verhaal heeft inmiddels zijn eigen dynamiek gekregen. Binnen de chassidische gemeenschap in de VS, maar ook elders wordt er druk over gespeculeerd. Sommigen zien er een geestelijke waarschuwing in tegen de (toen nog) komende Iraakse oorlog. Anderen denken dat het g'd zelf was die sprak door de mond van een vis.
~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>~>
* = poerim is een soort comb. van een joods carnaval en 1 april (Het verhaal van Esther, een Bijbelboek. ** = chassidisme is een strenge leer binnen de joodse kerkgemeenschap.
De 21ste, de 22ste en vandaag, de 23ste december (inmiddels is het de 24ste ;-) ) is precies even druilerig en grijs als de dagen daarvoor. Ik ben er wel doorheen gegaan. Boodschappen doen, even de stad in. Dit niet-koude regenweer is beter dan kou en gladheid. Dikke regenjas aan, waterdichte pet op, rugzak om...mijn favoriete outfit. Vooral als het gaat schemeren, en dat doet het al vóór vier uur, is de stad gezellig. Glimmende straten waar alle kerstversieringen in weerspiegeld worden die in de straten zijn opgehangen.... Amsterdam heeft een lightfestival, zoals ze het noemen. Dat betekent dat in het Centrum van de stad lichtkunstwerken liggen en hangen. Niet zo veel, je moet ze wel zoeken, maar bijv. bij Carré moet er eentje zitten... En als je zo vanzelf richting Magere Brug kijkt, die feestelijk versierd is, zie je de kunstwerken ook. Eigenlijk vind ik de ledlichten van de Magere Brug helemaal niet sfeervol.... Wit en koud.
De vroegere 'echte' lampen maakten het ècht feestelijk... Dit is alleen versiering. En als versiering.....ach.... In elk geval is de stad zelf al sfeervol en vooral zo voor de feestdagen, als het al donker wordt en de lantaarns aangaan, feestelijk, ook en zelfs als het motregent, zoals de afgelopen tijd. Ik ben heel dankbaar dat ik weer een beetje kan lopen, en loop zonder constant aan mijn pijnlijke benen te moeten denken. Maar gedachten te kunnen hebben aan een schilderij van Montmartre in de regen, ik dacht van Pierre Bonard ..... En op mijn stille grachtje teruggekomen, de regen zachtjes te horen tingelen op de stenen en het water bubbeltjes te zien maken, terwijl de kleine golfjes richting de Amstel rollen....als ik even van de vermoeidheid bovenaan de Lau Mazirelbrug uitrust. Terwijl de kale zwarte bomen zilveren druppeltjes aan hun twijgen laten hangen, die glinsteren in het lantaarnlicht. Het is gelukkigmakend om weer eens zo bewust om je heen te kunnen kijken
