zaterdag 9 april 2011

Een zaterdag om niet gauw te vergeten.

Heerlijk weer vandaag. Een afspraakje met M. om samen naar de tentoonstelling Passie voor Perfectie te gaan. Die is in de Nieuwe Kerk, op de Dam in Amsterdam. Dus ze moet een lange reis maken. Die, zoals het De Spoorwegen betaamt, voor 100% in het 100 loopt. Een reisje via Den Bosch, over Utrecht naar Amsterdam bleek ineens over Nijmegen en Arnhem te moeten gaan. Om maar meteen naar de terugreis te gaan: die moest niet via Utrecht naar Den Bosch, maar over Rotterdam en Dordrecht. De Spoorwegen hadden dit heerlijke weekend uitgezocht om werkzaamheden aan het spoor te verrichten, waardoor weer eens heel veel mensen in paniek door de hallen van het Centraal Station liepen. M. vond gelukkig zelf uit dat ze niet met de metro eerst naar de Arena moest trammen om daar een trein te kunnen pakken. Met een flinke omweg zou ze toch nog thuis kunnen komen vanavond. Maar toen ik haar bij de trein had afgezet kreeg ik buiten met een paar oudere mensen te maken, die iedereen in paniek aanhielden om te vragen hoe ze bij de metro moesten komen want ze moesten met die metro naar de Arena om daar een trein naar huis te kunnen nemen. Ik moest ook met de metro naar huis, gelukkig maar een paar haltes, dus kon ik die mensen op sleeptouw nemen. En ze op het perron van de metro aan een paar controleurs over te dragen die zouden zorgen dat ze in de goede metrotrein zouden stappen.

Maar een schande!!! blijf ik het vinden dat de Spoorwegen op zo'n manier met haar klanten omgaat. De treinen vertrokken niet van C.S, dus zoek maar uit hoe je thuis komt. Ze willen je nog wel vertellen dat je bij halte Arena van de metro wel een trein zult vinden, maar daar blijft het bij.
Ik was zelf om acht uur thuis vanavond, maar ben benieuwd hoe laat M. thuis zal zijn. Het is nu kwart over tien geweest....
Rond half elf belde M. dat ze in Eindhoven zat te wachten op de trein naar Vught.... Ik zou jullie het lijden van M. graag besparen, maar door werkzaamheden aan het spoor ging de trein maar over Haarlem, Leiden, de stations van Den Haag..........
Als ze tegen half twaalf thuis is dan is ze sinds vanmorgen negen uur onderweg geweest. Normaliter een reisje van heen en terug zo 1,5 uur van huis uit.
Die zal nooit meer vertrouwen in de Spoorwegen hebben.

Overigens, het was wel een gezellige dag hier. De tentoonstelling, over de schoonheid van de Islamitische Kunst, was werkelijk van grote schoonheid. En de plaats voor die tentoonstelling was perfect. De Nieuwe Kerk op de Dam. Wilders is knettergek als hij werkelijk denkt dat de Islam geen kunst heeft voortgebracht. Het is anders dan onze Westerse kunst... maar waar in het westen schilders en beeldhouwers de mooiste portretten maakten specialiseerden Moslims zich in portretloze schitterende kunst. Jammer dat de mensen van de Partij voor de Vrijheid niet van Kunst houden (Linkse hobby immers), want hier hadden ze kunnen leren hoe prachtig Islamitische Kunst kan zijn. En hoe mooi de muziek kan klinken, hoewel er ook alweer uit diezelfde hoek geponeerd, geen grote componisten uit de hoek van de Islam komen. Het is een totaal andere tonatie, dat wel... maar in zo'n kerk hoor je hoe mooi ook deze muziek in een christelijke kerk kan klinken. Trouwens, de museumwinkel is bepaald niet te vesmaden. Daar kun je ook heel veel tijd in doorbrengen om alle Islamitische kunst en alle boeken op dat gebied te bewonderen. En te kopen natuurlijk. ;-)

Bij De Slegte, waar we daarna heengingen, moet je je hand op je beurs houden. Er zijn teveel verleidelijke zaken te koop tegen heel kleine prijsjes. Ik ben over een heel klein boekje gestruikeld, Historische Nederlandse Spreekwoorden. Ook iets, maar dan in het Nederlands, om van te smullen.
En nadat ik aan de overkant bij Blokker een nieuw koffiezetapparaat had gekocht (het (heel) oude apparaat heeft het eergisteren begeven) hebben we tot slot pasta, cq pizza gegeten bij een Italiaanse pizzeria. Een echte ja, met Italianen in de zaak. ;-)))))

Maar toen was het toch echt tijd om weer naar het Centraal Station te gaan.... Met het bovenstaande verhaal als uitkomst.
Het is nu kwart over elf....M. heeft nog niet gebeld dat ze veilig thuisgekomen is...
Half twaalf...eindelijk het verlossende telefoontje... M. is thuisgekomen na zelfs op het laatste traject nog tegenslag te hebben gehad.
Dit was een zaterdag om niet gauw te vergeten.

woensdag 6 april 2011

WASSEN. Zo ging dat vroeger.

Mijn leven begon met natte luiers en doeken, met babyhemdjes die ook nat werden, net als de wiegenlakentjes. Er lag waarschijnlijk een zeiltje in mijn bedje. Plastic broekjes en weggooiluiers bestonden nog niet. Rompertjes ook niet. Die zijn gemakkelijk omdat ze alleen losgemaakt hoeven te worden als een baby verschoond moet worden, maar die kledingstukjes blijven zelf meestal wel schoon en droog. Leve de Pampers die zelfs de plastic broekjes overbodig gemaakt hebben.
We kunnen onze baby's nu met recht pamperen, dat is een werkwoord geworden dat in mijn tijd ook nog niet bestond. Ja, baby's hebben het nu goed hoor.... geen koude natte katoenen luiers meer en geen luieruitslag meer, dat is nu niet nodig.

Maar zoals gezegd, toen ik een baby was bestond dat allemaal niet. En trouwens ook niet toen mijn kinderen baby's waren, zelfs begin zestiger jaren had niemand nog ooit gehoord van dit soort zaken.
Als een luier nat of vuil was, werd de baby verschoond, de billetjes gewassen en gepoederd en dan kwam er weer zo'n katoenen luier om. Als het weer het toeliet lag zo'n kindje in een enkele luier al of niet met een katoenen broekje, tot alles weer nat was. En verschoond moest worden....

In mijn tijd als jonge moeder, de tijd van de grote woningnood, wasten we 'op de hand' . Een generatie eerder zal mijn moeder het net zo gedaan hebben als ik. 's Avonds werd de was in teilen water voorgespoeld, daarna ging de ketel op het gasstel en werd gevuld met wasgoed en met water en geklopte zeep (heerlijk al die wasmiddelen en wasverzachters tegenwoordig) op het gas. In het geïmproviseerde keukentje op zolder waar geen waterleiding was. Dus elke emmer water werd van beneden naar boven gesjouwd en er gingen wat emmers in de wasketel! Je gebruikte dan een grote wasklopper, een soort metaalgazen doosje waarin de zeep gedaan werd en met een lange steel. Die 'zeepdoos' werd net zolang door het water geslagen tot er een zepig melkwit sop ontstond waarin de voorgespoelde was dus gedaan werd. Dat stond de hele nacht op het gas zachtjes te koken en 's morgens ging het gas (nog geen aardgas maar kolengas) dan uit. Als de wasketel genoeg was afgekoeld werden beneden, waar de enige kraan was, teilen met water gevuld en werd de witte was uitgewrongen, maar pas nadat ze waar nodig geschrobd was met een grote schrobber over een wasbord waar het kledingstuk of de luier overheen gelegd was. Daarna werd alles beneden gebracht en stuk voor stuk en van teil naar teil uitgespoeld tot het water helder bleef. (Je moet er met je oude rug niet meer aan denken..). Intussen zaten mijn kindertjes heerlijk met de armen door het koude spoelwater te slaan onder het uiten van vreugdekreten: 'Lekke fies he mamma, Fijn fies he'. De jongste brabbelde de oudste braaf na. (Ze bedoelden natuurlijk: ' lekker fris', want je werkte alleen met koud water... Maar ze genoten ervan, werden drijfnat en het zeil van dat kamertje ook.
Er kwam gelukkig een moment dat alle was uitgewrongen en wel in de inmiddels goed uitgespoelde wasketel zat. De teilen waren leeggegooid in de metalen wasbak, de vloeren drooggedweild, de kindertjes hadden weer droge kleertjes aangekregen (voor de volgende wasketel was weer een bodem gemaakt) en lagen heerlijk rustig in hun bedjes. In dezelfde ruimte waar ik urenlang 'met ze samen' de was had gedaan. Ze hadden inmiddels hun middagmaaltje, dat ook niet kant-en-klaar in de winkel gekocht kon worden, naar binnen... en de jongste had weer een schone luier aangekregen. Die voor hij in de luieremmer ging, even werd uitgespoeld...... En toen kon mamma de was gaan ophangen. Op zolder. Emmer voor emmer uitgewrongen was (er was geen ruimte voor een wringer in het piepkleine appartementje) werd trap op - trap af - naar boven gebracht, waar een peertje van misschien 60 watt brandde dat de metalen lijnen liet zien waar de was aan werd opgehangen. Er hing (heel luxueus) een zakje met houten wasknijpers aan de lijn waar elke luier en elk lakentje (en dat waren er nogal wat) met knijpers aan werd opgehangen. Dat scheelde ruimte en dan kon er meer was aan de lijnen. Dat zoldertje hing dagelijks bijna vol natte was, alleen bij het vierpits gasstel was ruimte (er moest dagelijks een paar keer gekookt kunnen worden) tot aan de onbeschermde zoldertrap. De kindertjes kwamen toch nog niet boven.
Zo ging dat vroeger... toen woon- en leefruimte een grote luxe waren alleen weggelegd voor mensen met veel geld. En ik woonde echt niet in een arme buurt, maar aan een grote doorgaande weg, de Amsterdamse Straatweg in Utrecht, boven een winkel.

Radijs.

Ik schijn ooit tegen Lea gezegd te hebben dat ik van een radijsje nog een column zou maken. Dat zou ik wel willen..... Maar kan ik dat ook?
Want eigenlijk valt er best een en ander over te vertellen.

Als ik nu aan radijsjes denk, denk ik ook aan Erica Terpstra, die haar volle gewicht weer waard is, ondanks zakken vol radijs. Ze heeft zelfs een voorraad op haar verre reizen meegesjouwd... Je zou zeggen dat alleen al het sjouwen toch ervan moet hebben geholpen. ;-) Maar net zoals bij mij de rauwe worteltjes niet geholpen hebben, hebben bij die andere Erica de radijsjes maar tijdelijk soelaas gebracht.
Vroeger waren ze trouwens veel pittiger. Of zou dan aan mijn leeftijd liggen dat ik het pittige ervan niet meer zo meekrijg? Tegenwoordig smaken ze voor mij naar weinig meer dan te kauwen water eigenlijk. En dan kun je er heel veel van eten. Vinden anderen dat ook? Daar ben ik toch wel benieuwd naar.
Een tijdlang had ik de hele dag een schaaltje op tafel staan, gevuld met geschrapte worteltjes en schoongewassen radijsjes. En later nog van die kleine snoepkomkommertjes. Grote komkommers verdraag ik niet goed, die herkauw ik bij wijze van spreken de volgende dag nog steeds. Naar goed, behalve dat het er fris uitzag, was het misschien ook een lekker voorbeeld voor anderen.
En dan blijft nu het liedje door mijn hoofd spelen: 'k heb witte en rooie radijs, geen voze maar mooie radijs, Loop ik langs de grachten en straten, heeft iedereen me zo in de gaten....' Enzovoort....
Het is een liedje van Louis Davids, maar het wordt gezongen in Bleeke Bet.....dus al heel oud.
Vroeger had je dus ook witte radijs. Die herinner ik me nog, ja. Waarom zou de witte radijs verdwenen zijn? Was die misschien eerder voos en bedorven dan de rode? Mmm, zou kunnen. Ja, voze radijs is vies. Niet alleen helemaal zacht en bruinig van binnen, maar het rook ook slecht, bedorven. Dat gebeurt tegenwoordig als je het loof er te lang aan laat zitten. Dan is het groene blad ook bedorven. Dat blad hoort frisgroen te zijn.
Als je radijsjes koopt moet je ze eigenlijk, als je ze niet in de koeling bewaart (niet te lang), meteen schoonmaken. Met een scherp mesje aan de ene kant al het loof (het blad dus) eraf snijden, aan de andere kant dat ene dunne worteltje dat aan het radijsje zit. En direct wassen. Nou zat er vroeger aan die (witte en rode) radijs altijd wel een klomp klei, tenminste waar ik ze kocht.... tegenwoordig zijn de bosjes om te zien al schoon en is het wassen dus snel gebeurd. Wij aten ze nog met wat zout, maar als je oud wordt moet je daarmee uitkijken.
Als ik op youtube voor de aardigheid zoek naar Bleeke Bet merk ik wel dat de bosjes radijs niet alleen groter zijn dan tegenwoordig, maar Jopie Koopman, die de rol van Bleeke Bet speelde in 1934 - je moet het echt eens opzoeken - verkocht ze voor drie centen de bos. Moet je nu eens voor komen! Daar koop je zelfs niets meer voor bij de Hema. ;-)
Ik heb trouwens een enorme bewondering voor de mensen die van een radijsje een klein kunstwerk weten te maken. Het is me nooit gelukt er een mooie bloem of iets anders moois uit te snijden of zoiets. Bij de Chinees kunnen ze dat ook zo goed. Ook van worteltjes... Dan moet je toch wel een beetje kunstzinnige geest hebben, vind ik.

Wel, misschien is er nog meer te vertellen over ons radijsje, maar dit is alles wat ik op dit moment weet te zeggen. Is het me gelukt een blogje te schrijven over radijsjes?
Ik dacht het zo...

zondag 3 april 2011

Een luie zondag?

Het zou een luie zondag worden van kranten lezen, slaapjes doen en reclames bekijken.

Aan kranten en tijdschriften ontbrak het me niet. Een van de buren aan de gracht geeft me ook op zaterdag de kranten door plus de weekend nrc. En de computer is er natuurlijk ook met de nodige nieuwsbrieven en emails.
Mijn middagslaapje was wreed. Ik zat gewoon aan tafel toen ik insliep. En mijn hoofd zakte voorover en werd zo zwaar dat ik het niet meer overeind kon krijgen. In mijn onvermijdelijke droom was dat zelfs zo erg dat er een dokter (niet mijn eigen vrouwelijke arts) naast me zat... ik droomde dus dat ik wakker was maar mijn hoofd niet meer kon opheffen. En mijn zoon was erbij en keek ernaar. Ik vroeg wanhopig aan die arts wat dat toch was, wat ik had... en hij mompelde iets van een syndroom van weet ik wat.... Poes Pika deed trouwens heel erg haar best om met kopjes geven mij mijn hoofd te laten opheffen.... en ik realiseerde me dat in mijn slaap en mopperde haar weg. Zo'n soort slaapje dus...
Toen ging de bel. In het echt. En ik moest me realiseren dat ik sliep en wakker moest worden. Dus met een zwaar en draaierig hoofd strompelde ik naar de deur. Waar een paar bovenburen met het slechte nieuws kwamen dat de buurman die recht boven me woont, deze week in het ziekenhuis gestorven is. Binnen acht maanden dus mijn twee directe buurmannen.... Allebei op een mooie leeftijd maar je krijgt langzaamaan wel een naar gevoel over je.
Natuurlijk meteen de noodzakelijke mailtjes en een brief voor de familie geschreven en op de bus gedaan. De woningbouw ingelicht per email... en toen was ik echt wel heel klaarwakker.
Lekker een maaltje babi panggang kant-en-klaar in de magnetron gezet, een portie rauwkost erbij en fruit toe, en toen kon wat mij betreft de avond beginnen.

Dus toen het tijd werd voor mij, de tv aan. Wat denk je? Op één wielrennen en voetbal tot vanavond. Ik vraag me werkelijk af hoe groot het percentage kijkers is dat daarop zit te wachten. Wat een ellende. En hoorde ik daar Mart Smeets ook weer? Wanneer ging die ook weer met pensioen? Wie heeft bedacht dat mensen op zondag allemaal naar sport zouden moeten kijken in plaats van actief zelf te beoefenen? Wie heeft voor elke zondag Nederland 1 weggegeven aan studio Sport???? En wie betaalt het spraakwater en de spiegel van Mart Smeets en van die jongens die elke zondag uren in een kringetje zitten te schreeuwen over hoe belangrijk ze zijn voor de voetbalsport? En natuurlijk over hoe belangrijk die sport wel is en dat we er vooral naar moeten kijken?! Kijken ja...
Ggrr! Snapt dan niemand, hier of in Den Haag dat je van kijken naar sport echt niet gezonder wordt en dat het alleen de beurs van de voetbalmensen en de mannen van Studio Sport vult? Een analyse van het aantal kijkers naar dat programma, dat eigenlijk zelf zou moeten gaan voetballen of wielrennen lijkt me wel zinnig. Ik kan me niet voorstellen dat een hele zender gevuld moet worden met kijksport.

Maar goed, de avond maakt veel goed. Behalve dus het nieuws ja. Nieuws is nou eenmaal alleen nieuws als het slecht nieuws is. Goed nieuws is geen nieuws. Dus wordt er genocide in Afrika gepleegd, komen er steeds meer slachtoffers in Japan door steeds ergere lekkage van radioactief water, wordt er nog steeds gevochten in Libië maar wordt de wereld wakker omdat Al Quaida er toch wel eens achter zou kunnen zitten zoals die enge Kadaffi steeds roept.

Wat is het goede nieuws???? Is er iemand die me dat zou kunnen vertellen?
Teruglezend vind ik wel dat ik een mopperpot ben, maar er staat toch niets dat ik zou moeten terugtrekken, denk ik.
Maar goed, het zou ook een luie dag worden, voor kranten lezen, slaapjes doen en papieren reclames bekijken.