Uit: Toch is er hoop. Van Robert Veninga (blz. 46)

Fase 5: Aanvaarding.

Degenen die over hun psychische nood heen gekomen zijn leren het feit te aanvaarden dat ze een groot verlies hebben geleden.

Maar laten we duidelijk zijn over wat ‘aanvaarding’ betekent.

Aanvaarding

betekent niet ‘vergeten’, hetgeen een ontkenning zou zijn van de betekenis van de crisis. Aanvaarding houdt ook niet in dat het verdriet wordt gecamoufleerd. Metaanvaarding wordt evenmin bedoeld het ophalen van de schouders en zeggen: ‘ Maar wat kan ik anders doen dan de situatie aanvaarden?’

Aanvaarding

van een tragische gebeurtenis berust op het begrijpen van twee denkbeelden uit de Indiase filosofie. Het eerste is duragraha, het tweede satyagraha.

Duragraha

betekent onverzettelijkheid. Het houdt in dat je moet leren leven met je lijden. Het is, volgens Mohandas K (Mahatma) Ghandi, een ‘hardheid van het hart’. Iemand die leeft naar duragrha neemt afstand van het menselijk lijden. De houding naar buiten toe is:’ Ik kan mijn probleem wel oplossen’. En ‘iedereen heeft problemen’. Of ‘je moet gewoon verder’.

Maar als satyagraha je leidraad is, ga je volkomen op in wat het leven te bieden heeft. Als er slechte tijden komen barst je in huilen uit en je bent soms overweldigd van verdriet. Je realiseert je de omvang van hetgeen verloren is. En je weerstaat degenen die willen dat je het verleden vergeet en aan de toekomst gaat denken.

Maar satyagraha betekent ook het genieten van de vele vreugdevolle dingen om ons heen. Satyagraha houdt in dankbaar zijn voor de genegenheid van vrienden en het troost vinden bij de vriendelijkheid van vreemden. Het betekent het verwelkomen van alles wat hoop biedt. Maar bovenal betekent satyagraha het vergeven van de onrechtvaardigheid - en van degenen die daarvoor verantwoordelijk zijn geweest.

15/11/97 - losse gedachten.

Het wordt me duidelijk dat ik nòg steeds in een rouwproces zit. Het infarct is een demarcatielijn geworden, die mijn actieve leven heeft begrensd. Daar ligt de overgang naar ouderdom en neergang, naar verdriet over een leven(sfase) dat voorbij is voordat het bewust begonnen is, en dat veel geven en weinig ontvangen ingehouden heeft.

Die rouw is nog steeds gaande. Zo ook het proces van het leren aanváárden dat het nu eenmaal zo is. Zal ik dat ooit leren dan is er misschien, als ik daar de tijd en de energie voor krijg, een ander, nieuw begin mogelijk. De mogelijkheid van een positief ingevulde ouderdom, met de paar vrienden die ik heb overgehouden.

Dan moet ik leren loslaten wat pas begonnen is, de ‘strategische terugtrekking’. Het niet meer willen contact zoéken met mensen die zelf geen contact houden met me. Een gevoel ‘vergeten’ te (willen) zijn en te vervagen.( En misschien een vaag schuldgevoel daarover te kweken bij anderen, wat dan onvermijdelijk het gevolg zal zijn...)

Welke werkelijkheid wil ik toch voor mezelf scheppen? De rest van mijn leven deze eenzaamheid die ik zelf oproep? Nee toch! Het aanvaarden van de onmacht tot veranderen???

En besef temeer dat aanvaarding ook inhoudt de moed om er alsnog het beste uit te halen en van te maken, dus niet neerleggen bij bestaande situaties maar door-vechten voor elke mogelijke verbetering. Soms tegen wil en dank, maar daarvoor heb ik dan ook de persoonlijkheid van een pure overlever. (apr. 98)

Déconditioneren en opnieuw programmeren dus.

En nu, 1 september 2016, is er misschien weer een demarcatielijn. Als zal blijken dat ik de totale inhoud van mijn outlookmappen kwijt ben. Door wat voor oorzaak dan ook. En dus kom ik wéér het bovenstaande stukje van Robert Veninga tegen.En kan ermee werken nu. :-)
Toch maar hopen dat outlook terug komt. Als de onvergelijkelijke supersysop Freek weer terug is zal hij er aan gaan werken. Maar voor de zekerheid heb ik het toch maar in mijn Worddocumenten ook gezet. Ook in mijn weblog? Nouja, voor de veiligheid dan wel.

Erica, 1 september 2016.