Vandaag was het zomer. Een ideale zomerdag. Maar de vraag die iedere vrouw bezighield was vandaag dus ook: 'Wat moet ik nou aantrekken?' Wel, ik heb zelf maar een zomerse tuniek aangetrokken en een ultradunne regenjas vanwege de zakken, waar ik mijn spullen in bewaar... Hoe doet een mens dat als ze geen jas buiten draagt? Nog niet over nagedacht. Maar goed, zo ben ik lekker gaan lopen... een paar haltes met de tram en ik kon eerst bij Kruidvat wat noodzakelijke dingen halen (en jawel, betalen ook) en ben toen over het Singel, de bloemenmarkt gaan lopen. Vandaag was er een lading Fransen uitgeladen en die liepen allemaal op de bloemenmarkt. Ik hoorde ook veel Roemeens van vooral jonge mannen (lijkt een beetje op Italiaans, maar toch is het anders, vooral de 'melodie' van de taal). Het was dus ouderwets zomers druk. Lekker even op een terrasje bijgekomen en met mijn oranje-gele violen en lavendel weer op huis afgegaan. Lavendel is goed tegen de rozenluizen, dus worden daar geplaatst. En thuisgekomen maar meteen alles verwerkt. En over het tuinhekje kwam een buurman lekker een halfuurtje kletsen.
De afgelopen dagen waren enerverend genoeg. Afgelopen donderdag voor het eerst sinds jaren weer eens een avondvergadering bijgewoond. Het valt me niet meer mee, moet ik zeggen. Terwijl in vroegere jaren mijn agenda soms twee of drie vergaderingen per dag lieten zien, inclusief avondvergaderingen. En daar draaide ik toen mijn hand niet voor om zogezegd. Tussendoor kookte ik nog zelf en deed mijn huishouding.
Ik wil graag, met haar toestemming, een deel van een email van een mailvriendin overnemen.
----------------
Ik heb een wat wonderlijke middag achter de rug, in ieder geval niet gedaan wat ik eigenlijk van plan was, nl. een wandeling rond de IJzeren Man vanwege het zonnige weer en de verwachting veel eendjes op het water te zien. Ik herinnerde me opeens dat jij me om steentjes had gevraagd en dus ben ik naar de Fusilladeplaats gelopen en vandaar naar het Kamp Vught dat erachter ligt, en nu Vughts Monument heet.
De Fusilladeplaats vind ik altijd een indrukwekkend monument vanwege het feit dat het er zo vredig is ondanks de gruwelen die er hebben plaats gevonden. Je bent er ook nooit alleen, er zijn altijd bezoekers, er liggen altijd bloemen, verse en wat minder verse, mooie bloemstukken en eenvoudige bosjes tulpen of zo. En ook indrukwekkend is de omvang van het monument en de ontelbare hoeveelheid namen van mannen die daar zijn doodgeschoten. Als je dan ziet dat er jongens bij waren van net 18 jaar, vermoord op een moment dat het Zuiden van Nederland al bevrijd was, september 1944...
Via een boswandeling van ongeveer een half uur kwam ik daarna bij het terrein van het vroegere kamp. Ik was er al eerder geweest, nog met Gerard en op de fiets, maar dat is toch al weer een aantal jaren geleden. Ik was verbaasd te zien hoe het in de tussenliggende tijd veranderd is, opgeknapt en tot een echt Monument getransformeerd.
In het gebouw is een doorlopende expositie ingericht die ik met veel aandacht heb bekeken. Het begon met de aanloop tot de 2e Wereldoorlog, historische foto's van Hitler en zijn trawanten, de geschiedenis van de concentratiekampen overal in Europa, ook Krakau stond erbij, maar ook veel persoonlijke herinneringen, kaarten en brieven van Joden die schreven over de verplichting tot het dragen van de ster, die waren opgepakt en naar Herzogenbusch (=Vught) waren of zouden worden getransporteerd, onwetend wat hun daarna te wachten stond.
Er was een zaal waarin persoonlijke bezittingen van bewoners waren verzameld, zoals de borden voor de koolsoep (met wat soep erin, en met sliertjes kool), het ijzeren bestek, wat bekers, en een paar zelfgemaakte lepels, persoonlijke aantekeningen over hun verblijf daar, hun dagvulling, het zware werk enz.
Maar ook hun gevangenispakken en de ''schoenen' (zolen met wat stof over de voet) die ze aan hun voeten hadden gehad.
Er was ook een zaal waarin je kon luisteren en kijken naar gesproken getuigenissen, maar daar ben ik niet gebleven, er was daar net een grote groep en die bezetten bijna alle kijkkasten en audioapparatuur. Ik ben daarna naar de verschillende barakken doorgelopen, overal werd duidelijk uitgelegd wat er gebeurde, waar de ruimte voor diende enz. Er was een slaapruimte nagebouwd, rijen van vier op elkaar gestapelde dubbele britsen waarop een stromatras, in een eindeloze hoeveelheid. Er was een wasruimte met grote betonnen bakken waarin je het water kon denken, de spreekkamer voor de arts, de snijkamer, de
ruimte waarin de lijken werden opgeslagen, en de verbrandingsovens, vier stuks.
En dan was er de gruwelijke barak 115, een ruimte van 3 bij 3 meter, waarin 74 vrouwen op elkaar gestouwd een nacht opgesloten zijn geweest op bevel van een woedende kampcommandant. De uitleg van dat drama zal ik je besparen, de meesten van die vrouwen hebben het niet overleefd.....
Toen ik dat allemaal van dichtbij had gezien en meegemaakt, ben ik over de appèlplaats in de zon wat lopen bijkomen en stond toen ineens voor het monumentje dat is opgericht ter nagedachtenis aan de 1800 Joodse kinderen die in kamp Vught zijn vermoord.
En ook daar weer veel bloemen, briefjes en beestjes.... Op de zwarte metalen palen staan hun namen uitgesneden in het metaal, ontroerend mooi.....
Toen ik daarna weer langs de balie kwam waar de mevrouw zat die me in het begin wat inlichtingen had gegeven heb ik haar nog wat van mijn ervaringen verteld, nl. hoezeer ik onder de indruk was van alles wat er te zien was en vooral hoe prachtig ik het geheel vond ingericht en uitgelegd.
Vanuit het kamp teruglopend naar de Fusilladeplaats bedacht ik hoe dat geweest moest zijn voor de mannen die vanuit dat kamp hun dood tegemoet moesten lopen, een half uur lang, door dat prachtige bosgebied, vol mooie rustige dennenbomen, langs de grote vennen met eendjes, over zandpaadjes waar je je vrolijk en blij zou moeten kunnen voelen. Jongens van nog geen twintig jaar.....
Ik was om één uur thuis weggegaan en was na vijven pas weer thuis.
Meer tekst en vooral foto's vind je via deze link : http://www.oorlogsmusea.nl/artikel/13113/Nationaal-Monument-Fusilladeplaats-Vught.htm
Dat was dus mijn zaterdagmiddag, zonnig, warm en ook vol emoties.
Hier wil ik het maar bij laten. Ik neem het hier op omdat het, behalve voor de eigen mailgroep, ook heel lezenswaard is voor wie het maar wil lezen.