Gisteren zag ik een talkshow met Theodor Holman op de Amsterdamse tv-zender...
Hij sprak met iemand - ik was te laat om de naam te horen - die het had over een film van de IDFA over Oostenrijk. De Oostenrijkse mentaliteit van geslotenheid en gesloten gemeenschap. Dat veel kelders van huizen nog vol stonden met in de oorlog gestolen spullen...
Er ging mij op dat moment een groot licht op. In 2004 was ik met een toenmalige vriendin in Wenen op zoek naar gegevens over vroeger en naar mijn eigen roots,we kwamen uiteindelijk terecht in mijn vroegere ouderlijk huis, althans het huis waar mijn moeder en mijn oma op in de oorlog woonden. Het lag midden in het getto van Wenen, de laatste plek waarheen zij verjaagd waren.
Het trappenhuis was prachtig en we verwachtten dat de appartementjes misschien ook groot en mooi zouden zijn. Maar de deur (nog zichtbaar ooit ingetrapt en met een metalen plaat gerepareerd) die op een kier werd geopend toonde een klein appartementje, bijna even klein als wat ik nu bewoon. Volgestouwd met oude meubeltjes en spiegelkasten uit een vorige eeuw. Voor mij als peutervluchtelinge uit die tijd was alles, zelfs de geur van het huis, bekend. Ik maakte me bekend als vroegere bewoner uit die andere tijd, maar we mochten allen en met heel veel moeite in het halletje komen staan en werden bepaald niet gastvrij en vriendelijk behandeld. Zoveel jaren later en nu pas dus, begrijp ik het. Althans, ik heb het nu pas goed door.
In dat huis stonden nog steeds spullen van mijn Oma, het kan niet anders. En/of die mensen waren niet 'zuiver' geweest. Denk ik nu, 7 jaar later.
Tot dan had ik het beschouwd als gewoon ongastvrijheid en onvriendelijkheid. Zoals ik in Wenen zoveel ben tegengekomen. De mensen zijn er vaak erg 'op zichzelf', zoals wij dat hier zeggen.
De afgelopen dagen zijn in irreële rust voorbijgegaan. Mijn lijf dwong me daartoe. De pijn in mijn schouder was bijna niet te harden maar in rust had ik ook geen pijn aan mijn been. Het bleek weer eens een bijwerking van een medicijn te zijn. Toen ik ophield met het diureticum Furasemide was de pijn in een paar dagen weg. Nog wat napijn van het gedwongen verkeerd gebruik van die schouder maar dat zal ook wel gauw weg zijn, denk ik. Het is dat ik vandaag en morgen bezoekers had en krijg, anders was ik er wel uitgeweest. Gisteren heb ik voor het eerst weer een wandelingetje gemaakt.
Wel krijg ik voor mijn gevoel gelijk dat we met dit mooie droge weer snel de winter inzakken.
Het Centraal Planbureau ziet het somber in voor ons land. We zitten in een economische dip, maar dat komt volgens het Bureau vooral voor rekening van het regeringsbeleid.
Daar kan ik inkomen. Door de bezuinigingen vallen er o.a. zoveel ontslagen, worden zoveel dingen niet gedaan of afgemaakt die gedaan en afgemaakt moesten worden. Al die ontslagen mensen moeten begeleid worden naar nieuw werk en ontvangen een ww-uitkering. Wel veel minder en korter dan vroeger ja. Daardoor vallen mensen vaker en eerder in de bijstand. En dus in de armoede. En dat veroorzaakt ook weer veel minder consumptie. Er wordt dus veel minder geld besteed, waardoor ook weer veel middenstanders in moeilijkheden komen. Enfin, het fijnste weet ik er niet van maar een kind kan zien dat we met dit beleid, dat naar op korte termijn hoge bezuinigingen moet leiden, alleen maar in een neergaande spiraal kunnen komen. Ik hoorde vanavond een econoom ons voorrekenen hoe minder inkomen voor al laagbetaalde mensen leidt tot laagopgeleide en dus laagbetaalde groepen mensen die sociaal en maatschappelijk op de lange termijn heel veel moeilijkheden krijgen en heel veel geld zullen gaan kosten om ze goed in de maatschappij te houden en te krijgen. En als het lang duurt ook te reïntegreren zelfs.
Wat we nu denken te bezuinigen zal een hele dure investering in blijvende armoede kunnen worden.
Maar dit zegt alleen deze simpele vrouw op deze manier. Zoals ik vele jaren geleden, begin 80-er jaren, al gewaarschuwd heb voor al die lege kantoorgebouwen. Op een ritje per lijnbus door Nieuwegein toen al zestien vierkante kilometer. Jawel, zei iemand in mijn omgeving, maar die gebouwen brengen, ook bij leegstand, toch meer op dan sociale woningbouw. Dat is iets dat mijn nuchtere verstand niet kan bijbenen. Op de grond van 16 vierkante kilometer hadden een paar wijken met sociale woningbouw gebouwd kunnen worden. Denk daar eens op een andere manier over dan op een zuiver macro-economische manier........ Het zou me te ver voeren om dat hier allemaal te beschrijven als je weet wat dat, bedacht op sociaaleconomische gronden... zou kunnen betekenen. Niet alleen op bewoning en op arbeid om die huizen bewoonbaar te maken en te houden, maar ook qua infrastructuur. Wegen en wateren en vervoer en openbaar vervoer....
Mijn simpele verstand kan er niet bij dat projectontwikkelaars nog steeds de voorkeur geven aan enorme complexen gebouwen waar straks helemaal geen emplooi voor te vinden is. Terwijl het in Amsterdam, om maar een voorbeeld te noemen, steeds moeilijker wordt om een simpele sociale woning te verkrijgen.
Maar weer genoeg hierover. Hoewel ik er een roman over zou willen schrijven hoor.