vrijdag 31 augustus 2012
LOODZWAAR leek het toen......
Het is al vele jaren geleden dat ik het stukje 'LOODZWAAR' schreef. De tijd vóór het hartinfarct, toen het goed schrijven me nog gemakkelijk afging, het woord gleed recht uit mijn hoofd naar mijn vingers. ;-)
Mijn boek was klaar en uitgegeven, en zowel uitgever als goede vriend en editor Paul drongen erop aan dat ik verder zou gaan. Wroeten in de geest en alles uitzoeken en schrijven wat boven kwam.
Maar mijn geest was zo uitgeput van alle doorgemaakte emoties dat ik dat niet kon en de mij door de vriendenkring aangeboden reis naar Israel gaf me de tijd om daarover na te denken en inspiratie op te doen.
Inspiratie die eigenlijk slechts voldoende was om een goed verslag te maken van die reis. Daarna kwam het infarct, de ziekenhuisopname die weer een andersoortige inspiratie wakker riep. En van een reis naar Wenen, die volgde toen mijn lichaam het weer aankon. Bijdragen van ver voor ik aan mijn weblog begon.
Inmiddels was de aandrang van buitenaf om door te gaan met schrijven een beetje naar de achtergrond geschoven...
En toén gebeurde er een klein wonder.
Want jaren nadat ik ermee begonnen ben, ontdekte ik vanavond dit onderstaande stukje, waarin ik verzuchtte dat ik alleen wil schrijven zoals ik dat nu al sinds 2008 doe. Gewoon gedaan zoals ik dat wilde, niet voor een uitgever, op mijn eigen manier met mijn eigen onderwerpen maar wel voor mensen om te lezen. Zo ze dat zouden willen.
Het leven kan wonderlijk zijn. ;-)
Ik heb wel gemerkt dat mijn letterkundig vermogen eh... zacht gezegd, veranderd is. Dat kan ik niet meer. Eén van de talenten die verloren is gegaan door het hartinfarct en wat dat heeft weggenomen.
Wat ik ervoor teruggekregen heb zijn de morfinedromen in het ziekenhuis, die me de moed gegeven hebben naar mijn ouderstad terug te verhuizen, mijn Joods zijn te beleven en helemaal opnieuw te beginnen. Nee, lid van een Joodse Gemeenschap heb ik nooit kunnen worden, dat voélde niet goed voor mij.
Maar het begin van alles, wat na de uitgave van Twee Vrouwen en een Jas kon beginnen, was het onderstaande.
-------------------------------------------------------------------------------------
LOODZWAAR leek het toen...
Het geschreven woord is niet altijd voor de eeuwigheid geschreven, maar gaat toch langer mee dan de losse gedachte die in het hoofd blijft zitten.
Als reactie gelijk is aan actie begrijp ik niets van het proces dat ertoe leidt dat ik ga schrijven. Ligt dat aan mij? Of is de onvoorspelbaarheid van de reactie een vast gegeven waarmee rekening gehouden moet worden?? Is die formule variabel, of vàst? In ieder geval is de reactie steeds een onverwachte, soms een ongehoopte, vaak een verrassende, maar nooit een vooraf bedachte of berekende uitkomst.
Wie had kunnen bedenken hoe een losse opmerking (een uitdaging van een goede vriend) een kettingreactie op gang zou brengen… Een te licht en gemakkelijk gedane toezegging in de euforie van een behaald succes nl. de uitgave van mijn boekje, is een loden last geworden. De belofte dóór te schrijven zal in de tijd gedragen moeten worden en ter bestemder tijd en plaats ingelost worden.
De steile heuvels van verwerking, van gedenken, van bitterheid en boosheid, van angst om het heden en angst voor de toekomst…van toppen tot diepe dalen, worden geacht te zijn genomen met de lichtvoetigheid van gemzen… Ondanks de als een loden last gedragen be-leef-tijd. Mijn hart bonkt, mijn benen kunnen me amper dragen. Mijn hoofd rust te zwaar op mijn schouders. Maar het onbevlogen denkvermogen moet voort…voort…. Het schrijverschap is geen lichtend einddoel, het is de weg waarlangs de loden last getorst moet worden, geduwd, gesleept…..
Met grote weerzin heb ik deze last opgenomen, ik weet niet hoe lang ik hem kan dragen. De laatste last die ik had neergelegd was er een uit een onafgebroken serie van ‘moeten’: groot moest ik worden, studeren en werken moesten, moeder en huisvrouw en echt volwassen moeten worden, afscheid moeten nemen van kind, huwelijk, ouders en dromen. Herinneren moet verwerken wordt verwacht. De laatste last heb ik nog niet afgelegd of er wordt me een nieuwe last opgelegd.. Schrijven.
Ik meende dat het vleugels zouden zijn, vleugels waarmee ik boven het gewriemel van kleine aardse gedachten zou kunnen uitstijgen. Maar de realiteit leert dat het een loden last van letters is, die nog steeds mijn gevoelens niet kunnen uitdrukken; die zichzelf zullen moeten herscheppen tot iets anders dan de schonere schijn die ze nu weergeven. Een manier van letterzetten die de mijne niet is. En daarom een last blijft.
Laat me toch mijn eigen schepping creëren met dit gewicht, zodat wat nu zo zwaar op me rust, me verlichting kan geven.
Ik kan er geen verhaaltjes van maken die zo licht zijn als zijdepapier dat dwarrelt in de lichtste bries. De dag beschrijven, het maatschappelijk en persoonlijk gebeuren, de voorspelbare reactie. Dàt zijn mijn sterkere kanten. Het evenwicht vinden in de beschrijving van het bestaande, het bestaanbare.
Het neerzetten van een beeld van het soms ongeloofwaardige dat waar blijkt te zijn.
Pijn beschrijven die empathie met het onbeschrijflijke losmaakt……….
Kan dat in verhalen en sproken verwoord worden? Zulke vertelsels worden geacht te eindigen met de aanvang van een leven dat lang en gelukkig dient te zijn. En te beginnen met :’Er was eens…’ Mijn vertelsels zullen niét voorbij zijn, zij zullen beginnen met ‘gisteren’, met ‘vandaag’ of met ‘morgen’. Of zelfs met ‘toen ik klein was’…
En in de schoonheid van echt taalkundig gebeuren zal dat vloeken door de pure basiskleuren die ik zelf gebruik.
Maar het zal mijzelf verlichten. Hopelijk en misschien een lichtje zijn voor wie het wil zien en lezen. Daarin kan ik hopelijk inspiratie vinden en kracht om door te gaan.
Hierin kan ik een nieuwe start maken met schrijven.
Maar niet in het op me nemen van de last om iets te scheppen dat z.g. voor de eeuwigheid bedoeld is. Dat voelt als een nieuw ‘moeten’, terwijl ik me zo vast had voorgenomen om ná de vertwijfeling en het verdriet van het totale afscheid nemen, nóóit meer iets te ‘moeten’ of te dragen dat ook zonder mij vooruit kan komen… Het Boek is geschreven. En het leven moet weer voorrang krijgen en voortgang vinden.
Maar goed, ik heb beloofd weer te gaan schrijven…..en hierbij vind je dus mijn eerste bijdragen.