Bewogen dagen

Allen, die hier tesamen zijn,
de levenden, de doden,
de handbreed, die ons scheidt, is klein,
wij zijn tesamen ontboden
voor het gericht ...

Gedenk de liefste, die hier ligt,
de broeder, vrind of vader,
maar gun Uw ogen wijder zicht,
aanzie het land en alle mens tegader,
hoor dit bericht:

Wij staan tesaam voor het gericht
voor goed of kwaad te kiezen,
een volk dat voor tirannen zwicht,
zal meer dan lijf en goed verliezen,
dan dooft het licht.

(H.M. van Randwijk, 1906-1966)

Dit was het gedicht dat door Edwin de Vries werd voorgedragen op de 25 februari-herdenking gisteren. Dank zij Lea heb ik nu het hele gedicht, dat ik maar niet kon vinden.

Die 25-februari herdenking bracht ook twee goede kennissen op de been. Eentje werkt bij mijn woningcorporatie en is bij me gebleven. Die had nog nooit die herdenking meegemaakt. En de ander was een goede kennis uit N. die dit jaar alléén gekomen was. Na afloop stond hij me op te wachten en is mee naar huis gegaan. Natuurlijk had ik een pannetje moeders' soep klaarstaan, dat hoort er altijd bij na deze herdenking.
Het was gruwelijk koud die middag, een heel fijne miezerige natte sneeuw viel er ook nog aan het eind van de herdenking.
Maar dat was niets vergeleken met de eerste jaren die ik bijwoonde. Heel lang geleden. Toen stond er altijd een heeeeeeel grote menigte, en het was zo koud dat we op minstens 5 cm ijs stonden te glibberen soms ook nog in de sneeuw en de het aantal mensen rond de brandende vuurpotten was bijna even groot als het aantal mensen rond het monument. Men kwam met vele vlaggen uit alle delen van het land, ook de toen geheten gastarbeiders hadden hun organisaties, die met grote rode vlaggen deelnamen aan deze herdenking. Toen was het een heel grote manifestatie tegen het fascisme, tegen discriminatie. Vóór eenheid in verscheidenheid, en tolerantie was nog een lelijk woord. De laatste tien jaar heb ik elke 25ste februari heimwee naar de eenheid en de warmte die toen onder al die mensen heerste. De herdenking was als een warm bad, waarna we geïnspireerd tot het goede weer huiswaarts togen. Maar ja, vlaggen werden verboden, organisaties mochten een bloemstukje met een lint eraan neerleggen. De mensen in de vele bussen uit het hele land werden ontmoedigd door de vorm van p.r. die daarna kwam. Het werd een Amsterdams onderonsje.

Dit jaar waren er twee mensen, nog wel oudere mensen, die het leuk vonden (gemakzucht) om het papier rond hun bloemen in die potten te gooien, met als gevolg dat de gloeiende snippers rondvlogen. Ik was zo kwaad - niet alleen omdat ik een nylon jas aanhad - maar ook omdat mensen zich, juist tijdens zo'n herdenking, zo asociaal gedroegen. En ik heb er de ordedienst bijgehaald, die me groot gelijk gaf, en zich verontschuldigde voor het niet ingrijpen.
De vrouw van Job Cohen zag er weer een beetje zwakker uit als verleden jaar. Hijzelf en Lodewijk Asscher waardiger dan ooit. Ik ben nog altijd blij met deze twee mensen aan het hoofd van onze stad.
Ik kreeg wel de indruk dat het weer minder druk was dan verleden jaar. Ook beduidend minder jongeren. Komt ook door de slechte p.r. dit jaar. Er was bijv. geen affiche dat zonder uitleg duidelijk maakte waarover die herdenking gaat. Een mooi plaatje, dat was er wel. Bovendien wordt de oorsprong van deze herdenking niet sec gehouden. De Amsterdamse werkende bevolking kwam in opstand tegen de vervolging en deportatie van de Joodse mensen. ‘Ze moesten met hun rotpoten (de Nazi’s dus) van onze rotjoden afblijven’…… zo was toen een beetje de slogan.

Agnes Jongerius hield een toespraakje waarbij ze het voor elkaar kreeg alle lopende oorlogen te noemen, die we hierin zouden herdenken… maar ze noemde niet de oorsprong. Het mankeerde er nog maar aan dat ze de Israelisch-Palestijnse oorlog erbij betrok, maar dat deed ze toch maar niet. Slecht!!!
Edwin de Vries vertelde hoe hij vroeger door zijn vader werd meegenomen naar de herdenking en daarom nu ook zijn eigen tienerzoon meegebracht had, die een gedicht las, net als zijn vader, die het gedicht hierboven voordroeg. Een prachtig verzetsman, van Randwijk. En zonder verzet was de 2e Wereldoorlog nog veel erger geweest en had misschien ook langer geduurd. Een prachtig gedicht…. Maar weer werd de oorsprong van deze herdenking doodgezwegen.

Ik denk ook dat ik gelijk heb, de herdenking wordt voor het eerst nergens genoemd in het nieuws.
Maar dat komt denk ik ook omdat de maatschappij en het maatschappijdenken dit jaar heel erg veranderd is

Dan was er dat verschrikkelijke ongeluk met de Turkse Boeiing 737. Negen doden, 50 gewonden waarvan een aantal ernstig. Dàt was waarvoor ik altijd bang geweest ben, altijd vliegangst heb gehouden: een vliegtuig dat zomaar uit de lucht valt. Boem…..Een hele harde BOEM. Daarover hoef ik niets te vertellen, dat heeft uitgebreid in alle kranten en op alle schermen gestaan. In eindeloze herhalingen.. en ik kon het niet over mijn hart verkrijgen die herhalingen niét te blijven zien.

Gisteren kwam ook het proces-verbaal van mijn aangifte binnen. Aangifte van het rollen c.q. stelen van mijn mobieltje. Vandaag kon ik dus een nieuwe halen. Er was met de klantenservice van de telefoonmij. een code afgesproken, zodat men in de winkel wist dat ik inderdaad degene was die de rolling ;-) had aangegeven en met de klantenservice een afspraak had gemaakt. Omdat ik mijn abonnement meteen verlengde kon ik het telefoontje voor noppes krijgen. Een dingetje om verliefd op te worden. Licht, dun, klein, met een spiegelend schuifje en een paars ruggetje. Ik moet er alleen nog mee leren omgaan…. Mijn oude zo geliefde gsm is geblokkeerd zodat die onbruikbaar is geworden.
Na dat avontuur ben ik ook nog naar het ziekenhuis geweest, naar buurman, die nu op een andere afdeling ligt, en helemaal bij de tijd, gelukkig weer net zo eigenwijs was als voorheen. Nog wel kunstmatige voeding en infusen, en een zwakke en hese stem door alle buizen die hij de afgelopen 8 weken door zijn keel en neus heeft moeten tolereren. Alles is daar wat ruw misschien. Slikken gaat ook nog moeilijk. Maar hij gaat nu per dag vooruit en is sterk genoeg om meer visite te ontvangen.

Doodmoe ben ik thuisgekomen door de stromende regen en verder weinig of niets meer kunnen doen. We leven nog steeds in interessante tijden, maar nu gelukkig even niet tussen haakjes ;-) .